Όλομουτς

(OIomouc). Πόλη της Τσεχίας (περ. 106 000 κατ.) στη βόρεια Μοραβία. Βρίσκεται στο κέντρο λεκανοπεδίου που διασχίζεται από τον ποταμό Μοράβα, στη συμβολή του με τον Βίστριτσα, σε απόσταση 68 χλμ. από το Μπρνο. Αποτελεί σπουδαίο σιδηροδρομικό κόμβο και είναι έδρα αρχιεπισκοπής, πανεπιστήμιου και πολλών μουσείων. Διαθέτει μεταλλουργικές βιομηχανίες (κυρίως γεωργικών μηχανημάτων) και βιομηχανίες τροφίμων. Πόλη γραφική χτισμένη πάνω σε λόφο, το Ο. είναι πλούσιο από μνημεία του παρελθόντος. Ανάμεσα σε αυτά ξεχωρίζουν τα υπολείμματα φεουδαρχικού πύργου του 11ου-12ου αι., το κοινοτικό ανάκτορο του 13ου αι. και πολλές εκκλησίες ρυθμού γοτθικού ή μπαρόκ, όπως ο ναός του Αγίου Μαυρίκιου (15ος αι.). Ο καθεδρικός ναός του Αγίου Βεγκεσλάου, αξιόλογο δείγμα γοτθικού ρυθμού, ιδρύθηκε στο πρώτο μισό του 12ου αι., αλλά ανακαινίστηκε εξ ολοκλήρου περίπου στα τέλη του 19ου αι. Σώζονται ακόμα στην πόλη το δημαρχείο με το περίφημο αστρονομικό ρολόι και πολλά μουσεία. Ιστορία. Το Ό. αναφέρεται το 863 ως φρούριο και φεουδαρχικό προάστιο. Σημαντικό εμπορικό κέντρο κατά τον 10o-11o αι., αντιστάθηκε τον 13o αι. στις επιθέσεις των Τατάρων, που χτυπήθηκαν κάτω από τα τείχη της πόλης από τον πρίγκιπα Γιαροσλάβο σε μια σπουδαία μάχη (1241). Το 1063 έγινε έδρα επισκοπής και από το 1777 αρχιεπισκοπής με πρώτους επίσκοπους τον Κύριλλο και τον Μεθόδιο. Μετά τον 13o αι. και έως το 1640 υπήρξε πρωτεύουσα της Μοραβίας εναλλάξ με το Μπρνο. Υπόφερε πολλά κατά τους πολέμους του 17ου-18ου αι., όπως στη διάρκεια της εθνικής εξέγερσης εναντίον των Αψβούργων (1619), μετά με τη στρατιωτική κατοχή των Σουηδών (1642) και στη συνέχεια με εκείνη των Πρώσων (1731), που επανέλαβαν την πολιορκία αργότερα (Μάιος-Ιούλιος 1758), αυτή τη φορά χωρίς επιτυχία. Διαμορφωμένη σε πόλη-φρούριο τον 18o αι. από τους Αψβούργους αποτέλεσε το ορμητήριο και το καταφύγιο των Αυστριακών στον πόλεμο εναντίον των Πρώσων (1866), λίγο αργότερα όμως οι στρατιωτικές εγκαταστάσεις κατεδαφίστηκαν. Κατά τον B’ Παγκόσμιο πόλεμο κατελήφθη από τους Γερμανούς και του δόθηκε η γερμανική ονομασία Όλμυτς, το 1945 όμως επιστράφηκε στην Τσεχοσλοβακία. ειρήνη του Ό. Τον Δεκέμβριο του 1478 συνομολογήθηκε συνθήκη ειρήνης ανάμεσα στον Λαδίσλαο, βασιλιά της Βοημίας και στον Ματθαίο A’ Κορβίνους, βασιλιά της Ουγγαρίας, με την οποία ο πρώτος παραχώρησε ορισμένα εδάφη του βασιλείου του στον δεύτερο. Το μνημείο Τρίνιτι, στο Όλομουτς της Τσεχίας στη Μοραβία, που ανακηρύχθηκε μέρος της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ.